1300 - 1400 : De Hanze



De Hanze


In het jaar 1345 doet Gerardus Ruter afstand van zijn aanspraken op het goed "Gybbeconck" (toentertijd vlak ten zuiden van Zutphen).

Meer dan 650 jaar later ziet "Gybbeconck" er zó uit.
Klik op foto voor groter formaat
Gerardus staat zonder twijfel aan het begin van de Zutphense Ruyterfamilie, al weten we nog niet hoe precies. Dat hij die aanspraken kan doen gelden toont aan dat hij tot de meer vermogende 'klasse' behoort. Ook zijn vermoedelijke kleinzoon Henrick, die aan het begin van de stamreeks staat en die in het testament van zijn dochter Ermgardis uit 1472 wordt genoemd, moet in deze eeuw zijn geboren.
Zutphen was in deze tijd al een succesvolle handelsstad en werd spoedig lid van de Hanze. Deze was in 1356 in Lübeck opgericht maar de samenwerkingsverbanden tussen de diverse steden bestonden toen al veel langer.

In Lübeck vinden we in deze eeuw ook de eerste vermeldingen van Ruyters:
  • Nicolaus, genoemd in 1362, notaris (zie "Notar Nicolaus Ruter")
  • Vranko, genoemd in 1366, 1368, een verwante van Johannes en Hermann (zie "Vranko Ruthere")
  • Johannes, genoemd in 1362, 1368 en 1381, ook als burger van Osnabrück,
  • Hermann, genoemd in 1368 en 1381, broer van bovengenoemde,
  • Everhard, genoemd in 1375 en 1379, koopman

Of er familiebanden waren tussen deze Ruyters in Lübeck en Zutphen kunnen we niet vaststellen. Gezien de verdere ontwikkelingen in de volgende eeuw ligt dit wel voor de hand.
Familiebanden waren in deze tijd bijzonder belangrijk. Er waren immers geen banken en heel veel transacties moesten op goed vertrouwen worden afgesloten. Dan was het verstandig om iemand, die je kon vertrouwen, in de buurt te hebben als vertegenwoordiger.

Klik op foto voor groter formaat
We zien dan ook vaak dat er in steden die onderling handel dreven, familieleden woonden. Zij hielden elkaar op de hoogte van de laatste (markt)ontwikkelingen en behartigden elkaars belangen.

Dat we in Zutphen (1) en in Osnabrück (2) en in Lübeck (3) - alle drie Hanzesteden van het eerste uur - Ruters tegenkomen mag ons niet verbazen; het past allemaal in het beeld: de Ruyters waren Hanzekooplui. En het is bepaald niet onmogelijk dat ook in andere Hanzesteden (Hamburg, Stralsund, Riga om er een paar te noemen) Ruters woonden en werkten; dat is nog helemaal niet onderzocht.

Bronnen

  • Internet
  • Archief Ruitersporen

Jaap Ruiter